Derya Ren

 

STENBOL - Endama komîsyonê û Hevberdevka HD'Kê Meral Danış Beştaş li ser komîsyona ku dê li Parlamentoyê were avakirin, diyar kir ku komîsyon ne tenê platformek ji bo danûstandinan e û got, "Komîsyon di heman demê de platformek ji bo têkoşînê ye jî."

 

Gavên ku piştî banga Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di 27'ê Sibatê de hatine avêtin, pêvajoyê digihînin astek nû û bi avakirina komîsyonekê pêvajo digihîje parlementoyê. Tê payîn ku komîsyona ku di bin banê parlementoyê de hatiye avakirin, di hefteya yekem a Tebaxê de dest bi xebata xwe bike. DEM Partiyê, ku dê ji 51 endaman pêk were, endamên xwe li gorî prensîba temsîliyeta wekhev a jin û mêran destnîşan kirine.

 

Meral Daniş Beştaş, endama komîsyona ku dê li Parlamentoyê were damezrandin û hevberdevka Kongreya Civaka Demokratîk a Gelan (HDK), bersiva pirsên me da.

 

'Pirsgirêka Kurd nikare heta hetayê neçareserkirî bimîne'

 

Meral Daniş Beştaş, bal bir ser pirsgirêka kurd û wiha got:"Pirsgirêka Kurd nikare heta hetayê neçareserkirî bimîne. Bê guman, divê bi rêbazên demokratîk, li ser bingeha maf û wekheviyê were çareser kirin. Û em bi dehan salan e di qada siyaseta demokratîk de ji bo vê yekê daxwaz dikin û têdikoşin. Û ji ber vê sedemê, bi hezaran hevalên me îro tenê ji ber têkoşînên siyasî di zindanan de rehîn dimînin. Bê guman, di heman demê de xebata me ya dijwar li qadê û civînên bi raya giştî re jî heye. Di gelek platforman de ku em pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk rave dikin, yek ji pirsên herî zêde têne pirsîn ev e, 'Çi qewimî ku Bahçelî ji nişka ve hat, destên xwe da me, û dûv re bang li Ocalan kir ku were û di koma DEM Partiyê de biaxive?' Bê guman, ev nirxandinek pir berfireh hewce dike. Berî her tiştî û di nav vê nirxandinê de, divê pêşketinên li Rojhilata Navîn, hêza HSD'ê li Sûriyeyê, têkoşîna wê ya demdirêj û berxwedana wê ya destanî ya li dijî DAIŞ'ê werin berçavgirtin."

 

'Niha dema çareseriyê ye'

 

Meral Daniş Beştaş da zanîn ji bo çareseriyê bingehek qanûnî divê û wiha dewam kir:"Bêguman yek ji xalên herî girîng ên banga 27'ê Sibatê pêwîstiya avakirina bingehek siyasî û yasayî bû. PKK'ê kongreya xwe lidar xist û merasîmek ji bo şewitandina çekên xwe jî hat lidarxistin. Û li ber çavên hemû cîhanê, wan helwesta xwe ya zelal û biryardar li ser vê mijarê nîşan da. Ji aliyê siyasî ve, li ser vê mijarê hevdîtin hatine kirin. Serokkomar van bangan dike, Bahçelî van bangan dike û partiyên cuda jî dengê xwe bilind dikin. Ji ber vê yekê, niha dê çi bibe? Ji ber vê yekê, çek çûn, gelo pirsgirêka Kurd çareser bûye? Na. Bi gotineke din, pirsgirêka Kurd çareser nebûye. Niha dema çareseriyê ye. Birêz Öcalan, bi nirxandinên xwe yên pir rast û kûr, dibêje, 'Kurdan têkoşîna xwe ya hebûnê bi ser xistine.' Erê, bi gotineke din, îro, wekî jineke Kurd, ez dikarim xwe bi vê nasnameyê li her derê pêşkêş bikim. Ez Kurd im, zimanê min ê dayikê heye, çanda min heye û ez dixwazim bi nasnameya xwe bijîm. Ez yek ji mijarên vê têkoşînê me û ez dixwazim bi gelên din re bi şert û mercên wekhev bijîm. Ez êdî cudakariyê naxwazim, ez ji hev cudabûnê naxwazim, ez siyaseteke tunekirin an asîmîlasyonê naxwazim ku li dijî min be. Têkoşîn gihîştiye vê astê. Ji ber vê yekê, ev pirsgirêk dê çawa li ser bingehek qanûnî werin çareser kirin?"

 

'Werin em civatek aştiyane û demokratîk ava bikin'

 

Meral Daniş Beştaş wiha dewam kir:"Ev komîsyon bi rastî nikare her tiştî çareser bike. Gelek nîqaşên giştî hene. Kî dê beşdarî vê komîsyonê bibe, kî dê jê derkeve, çi dê were nîqaşkirin, çi biryar dê werin girtin? Hin kes bi niyeta baş vê yekê dipirsin. Yên ku piştgirîya çareseriyek demokratîk dikin, Kurdên ku piştgirîya wekhevî, serweriya hiqûqê û civaka demokratîk dikin meraq dikin û dixwazin li ser vê yekê bibihîzin. Lê komek din dixwaze wê asteng bike. Mînak, çawa dikare di nav derdorên neteweperest, nijadperest, an jî şovenîst de komîsyonek wusa ji bo pirsgirêka Kurd were damezrandin? Ew xizmeta berjewendiyên AKP'ê dike, û bi rojan e kampanya û daxuyanî têne kirin da ku CHP negihîje komîsyonê. Divê komîsyon rê li ber çareseriyek ji bo pirsgirêka Kurd veke. 

 

Erka vê komîsyonê ne tenê ew e ku rewşa qanûnî ya kesên ku çek şewitandine diyar bike. Bi gotineke din, ev ne erkê wê yê tenê ye. Hevseroka KCK'ê Besê Hozat çeka xwe şewitand. Wê Besê Hozat çi bibe? Gelo ew ê dîsa li çiyayan bimîne, an jî ger vegere dê were girtin? Ev nayê qebûlkirin. Pêşî, ew xwedî îradeya siyasetê ne, dibêjin, 'Ez dixwazim vê têkoşînê di qada siyaseta demokratîk de bidim.' Bê guman, divê rêzikname werin danîn da ku çekdarên din, wek Besê Hozat, yên ku çekên xwe şewitandin, êdî neyên cezakirin, girtin û binçavkirin. Lê ev bi tena serê xwe têrê nake. Bi gotineke din, kes ji bo kêfa xwe naçe çiyayan. Ezmûnek wisa li tu deverek din a cîhanê nayê dîtin. Li hember têkoşînek ewqas bihêz, berxwedanek ewqas mezin, di dawiyê de armancek heye. Ew rê tê şopandin. Ev armanc hîn bi tevahî nehatiye pêkanîn. Û em di siyasetê de çi dixwazin? Bi gelemperî ew çi dixwazin? Em çi dixwazin, Birêz Ocalan çi dixwaze? Werin em civatek aştiyane û demokratîk ava bikin. Bila entegrasyonek erênî hebe. Bila mirov li ser bingeha wekheviyê, bi nasname, ol, çand û hebûna xwe bi hev re bijîn. Em ji bo vê yekê parêzvaniyê dikin. Divê ev gav werin avêtin. Divê pergala qeyûm ji rojevê were derxistin. Pêşî, ew ji bo bajarên Kurdistanê hat tayînkirin û niha ew ber bi rojava ve çûye. Ma mafê hemwelatîbûnê yê Kurdan nîne? Ma mafê wan nîne ku ji hêla şaredarê ku wan deng daye ve werin birêvebirin? Bê guman ew hene. Ev pirsgirêka Kurd e. 

 

Ev komîsyonek nîne ku dê hemî pirsgirêkan bi tevahî çareser bike, lê em ê bi hemî hêza xwe şer bikin da ku ew gavên ku dê beşdarî çareseriyê bibin bavêje. Ji bo me, ew ne tenê platformek ji bo danûstandinan e; ew platformek ji bo têkoşînê ye. Werin em wê bikin, werin em di demek pir kurt de bikin; ne hewce ye ku panîk an lezê hebe, lê divê em bi gavên xurt ber bi pêş ve biçin. Wekî ku her kes dizane û dibêje, aştî ne tenê nebûna pevçûnê ye. Ne tenê nebûna mirinê ye. Lê divê ev komîsyon xizmeta aştiya erênî bike."

 

'Em ê hefteya bê dest bi xebata komîsyonê bikin'

 

Meral Daniş Beştaş herî dawî wiha got:"Em ê hefteya bê dest bi xebata komîsyonê bikin. Civîna yekem dê li ser nexşerêyê nîqaşeke girîng hebe. Em ê bi kîjan xalên rojevê dest pê bikin, em ê guh bidin kê û em ê serdanan bikin? Mînak, duh, serokê parlamentoyê got ku dê komîsyonek hebe ku dê her kes lê were bihîstin. Em ê nav û saziyên ku em dixwazin ji wan bibihîzin destnîşan bikin. Partiyên din jî dê bikin. Ger hewce be, hin mijar wê li cîhê bûyerê werin lêkolîn kirin. Dibe ku em serdanên hemî herêman pêşniyar bikin. Divê hin pêşniyarên qanûnî hebin da ku gavên demokratîk bavêjin, ber bi demokratîkbûnê ve biçin, bêyî ku rojevê pir sînordar bikin û bi hêzên çekdar ve sînordar bikin. Her wiha em ê li ser hin pêşniyarên qanûnî jî bixebitin. Pêşnûmeyên qanûnan dê ji bo pêşkêşkirina Parlamentoyê werin amadekirin. Her wiha em ê dem bi dem daxuyaniyên giştî li ser komîsyonê bidin."