Kürt Dil Bayramı kapsamında açıklama ve kutlama

  • 16:20 22 Mayıs 2025
  • Güncel
     
HABER MERKEZİ - Colemêrg ve ilçeleri ile Wan'da yapılan açıklamalarda, Kürtçenin resmi eğitim dili olması gerektiği vurgulanırken, Agirî'de kutlama yapıldı.
 
15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Wan ve Colemêrg'in ilçelerinde basın açıklamaları yapıldı. 
 
Colemêrg
 
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Colemêrg ve ilçelerinde 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı etkinlikleri kapsamında eş zamanlı basın açıklaması gerçekleştirdi. Colemêrg’teki açıklama kent merkezinde bulunan eski belediye binası alanında yapıldı. Açıklamaya çok sayıda kişi katıldı. “Statuya Kurdî perwerdehiya bi Kurdî” pankartının açıldığı açıklamada, “Bê ziman jiyan nabe”. “Zimanek, jiyanek azad civakek azad” ê me rûmeta me ye”, “Em têkoşîna ziman bilin dikin” dövizleri açıldı. “Bê ziman jiyan nabe” sloganın atıldığı açıklamanın ortak basın metnini DEM Parti Colemêrg İl Eşbaşkanı Kadir Şahin okudu.  
 
‘Kürt halkı yaşamın her alanında mücadelesini sürdürecektir'
 
Türkiye’de yaşayan milyonlarca Kürt çocuğunun anadillerinde eğitim hakkından mahrum bırakıldığına işaret eden Kadir Şahin, “Oysa bu hak temel ve evrensel bir haktır ve pek çok uluslararası anlaşmayla güvence altına alınmıştır. Zira Türk devleti, imzaladığı küresel anlaşmalara uymadığı için Türk yetkililerin bu tutumu sorunlara ve toplumsal huzursuzluğa yol açıyor. Kürt halkının en meşru ve temel hakları olan kültürel, dilsel ve kimliksel tüm hak ve özgürlükleri yasalarla garanti altına alınana kadar, Kürt halkı yaşamın her alanında özgür kültür, dil ve kimlik mücadelesini sürdürecektir” diye kaydetti. 
 
Açıklama ardından Kürtçe şarkılar eşliğinde halaylar çekildi. 
 
Şemzînan
 
Şemzînan’da ise DEM Parti ilçe örgütü binası önünde basın açıklaması düzenlendi. Açıklamaya DEM Partili kent milletvekili Onur Düşünmez ve çok sayıda partili ile demokratik kitle örgütü temsilcisi katıldı. Erkeklerin şal, şepik, kadınların fistanlarıyla yer aldığı açıklamada, “Dem Dema Kurdiye”, “Ziman rumet e” ve “ Kurdi biaxivin, bixwunin û binivisin” dövizleri açıldı. Açıklama metnini ise DEM Parti Şemzînan İlçe Eşbaşkanı Eşbaşkanı Agit Tekin okudu. 
 
'Kürtçenin resmi eğitim dili olması gerekmektedir'
 
Ağıt Tekin, “Dil, halkların kimlik ve siyasal statüsünün bir göstergesidir. Bu nedenle Kürtçenin resmi eğitim dili olması gerekmektedir. Halkımız, Kürtçe üzerindeki yasakların kaldırılması ve anadilde eğitimin yasalarla sağlanması, kendini övmenin önüne geçilmesi ve ayrımcı politikaların önüne geçilmesi yönündeki mücadelesini daha da güçlendirecektir” dedi.
 
Açıklama, “Bê ziman jiyan nabe” sloganı eşliğinde çekilen halayla sona erdi. 
 
Wan
 
Wan’da, Kürt Kültürünü ve Dilini Geliştirme Derneği (KURDİGEH) ile İpekyolu Belediyesi tarafından, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı etkinlikleri kapsamında bir panel düzenlendi. Rêya Armûşê ilçesine bağlı Sanat Galerisi’nde düzenlenen panelde; “Statûya Kurdî perwerdehiya bi Kurdî”, “Azadîya Kurdî azadîya civakê ye”, “Bila Kurdî bibe xwedî statû”, “Zan laş e li laşê xwe xwedî derkevin” yazılı pankartlar asıldı.
 
Panelde, Kürtçe Editör Leyla Çakır ve Kürt Yazar Adar Jiyan panelist olarak yer alırken, moderatörlüğü ise DEM Parti İpekyolu Belediyesi Meclis Üyesi Aryen Ersayan üstlendi. Panele, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Tevgera Jinên Azad (TJA), İnsan Hakları Derneği (İHD), Barış Anneleri Meclisi'nin yanı sıra çok sayıda yurttaş katıldı.
 
‘Dilin gelişiminde anne ve babanın rolü büyük’
 
Panelde ilk sözü, Kürtçe dilinin eğitimdeki yerine dair konuşan Yazar Adar Jiyan aldı. Eğitimin, bir çocuğun anne karnına düşmesiyle başladığını belirten Adar, dilin gelişiminde kadının rolünün önemine dikkat çekti. Kürtçenin, siyasi iktidar politikaları nedeniyle resmi statüsünün tanınmadığını ve asimilasyon politikalarına maruz kaldığını ifade eden Adar Jiyan, “Dilin gelişiminde hem annenin hem de babanın çocuk üzerindeki etkisi büyüktür” diyerek, çocukların anadillerini öğrenmeleri ve ilkokul olan evde temel eğitim almaları gerektiğini vurguladı.
 
‘Dil üzerinde özel savaş politikaları yürütülüyor’
 
Ardından söz alan Kürtçe Editör Leyla Çakır ise, ülkede yüzyıllık baskı politikalarına rağmen her geçen gün artan Kürtçe yazar sayısının, Kürtçe’nin yaygınlaşmasında etkili rol oynadığına dikkat çekti. Dilin bir halkın kimliği olduğunu vurgulayan Leyla Çakır, şunları kaydetti: “Evde, alışverişte, sokakta Kürtçe konuşmaya doğrudan bir baskı yok gibi görünse de, aslında devreye konulan özel savaş politikaları nedeniyle bireyler gönüllü biçimde anadilini konuşmaz hale geliyor. Şu an Wan’da ve ülkede seksen yaşında bir bireyin anadilini konuşmaması kendi rızası dahilindedir. Kürtçe, kadın bir tarihe sahiptir. Her Kürt bireyin anadilinde konuşması gerekir.”
 
Konuşmaların ardından panel, soru-cevap bölümüyle sona erdi.
 
Agirî
 
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Agirî İl Örgütü öncülüğünde Kürt Dil Bayramı kutlandı. Kutlamaya Halkların Eşitlik ve Demokrasi (DEM Parti) il ve ilçe örgütleri, Agirî Belediyesi, Giyadîn (Diyadin) Belediyesi, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu(KESK), Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu  (DİSK), İnsan Hakları Derneği (İHD) ve çok sayıda kişi katıldı. 
 
Alpaslan Mahallesinde bulunan DBP Agirî İl Örgütü binası önünde toplanan kitle, “Zimanê me nasname ye”, “Dar ser koka xwe mirov ser zimanê xwe şîn dibe” ve “Roja zimanê Kurdî pîroz be” dövizlerini taşıdı.
 
Yürüyüş düzenlendi 
 
“Statûya Kurdî perwerdehîya Kurdî cejna zimanê Kurdî pîroz be” pankartını taşıyan kitle, eski Wan yolu üzerinden yürüyüşe geçti. Sık sık, “Bê ziman jiyan nabe”, “Bijî berxwedana zimanê Kurdî” sloganlarını atan kitle, Cumhuriyet Caddesi’ne doğru yürüdü. Kentin en işlek caddesi olan Cumhuriyet Caddesi’nde duran kitle, burada halay çekti. Alkış ve zılgıtlarla halay çeken kitle, DEM Parti il binasına doğru yürüdü.
 
DEM Parti İl binasında bulunan Sema Yüce Konferans salonuna gelen kitle, Kürt Dil Bayramının tarihinin anlatıldığı sinevizyonu izledi. Ardından Kürt yazarlar, kendi yazdıkları şiirleri okudu. Son olarak dengbêj dinletisiyle program son buldu.