Rabîa Onver

 

AMED - ÎHD bale ante zordarîya dewlete ser o, sîyasetê bêcezakerdişî, binpaykerdişê heqan ê zîndanî û qetilkerdişê cinîyan ê ke Amed de zêde bîyê û Hewteyê Heqê Merdiman zî sey hewteyê hesabperskerdişî pêşwazî keno.

 

Îdarekara Şubeyê ÎHD’yî ya Amedî Esra Saçaklilar va, bernameyê ke Hewteyê Heqê Merdiman de virazenê dîyarîya aştîye kenê.

 

Hewteyê Heqê Merdiman demêko wina ke Kurdistan û Tirkîya de binpaykerdişê heqan zaf zêde yenê ciwîyayîş, yeno pêşwazîkerdene. Zîndan ra hetanî kuçeyan, xeta sînorî ra hetanî wareyê bajaran zordarî, şîdet û bêhuqûqî zêde bîyê.

 

Rêxistinê heqan bale danê vindabîyayîşî, qetilkerdişê cinîyan, îşkenceyî, astengkerdişê fikr û fehmî ser o û vanê, dewlete mesûlîyetê xo nêana ca.

 

Îdarekara Şubeyê ÎHD’yî ya Amedî Esra Saçaklilar derheqê Hewteyê Heqê Merdiman de qisey kerde.

 

Sîyasetê bêcezakerdişî zêde bî

 

Esra Saçaklilar ard ziwan ke sebebê krîzo ke serranê peyênan de giran bî qelsîya kontrolê dadgehan û qelsbîyayîşê xoserîya ci yo û va: “Sîyasetê asayîşî zêde bî, sîyasetê bêcezakerdişî zêde bî. Azadîya fikr û fehmî ameye tengkerdene, heqê rêxistinbîyayîş û kombîyayîşî bi sîstematîk yenê qedexekerdene. No zî çi heyf binpaykerdişê heqan rê rayîr akeno. Ma sey Komeleya Heqê Merdiman eşkenê vajê ke pêwa zordarîya hêzê asayîşî îşkence û kerdişê xirabî, azadîya fikr û fehmî zî yeno sînorkerdene. Nê kerdişî zêde bî. Semedê nê binpaykerdişê heqan vurîyayo zincîre. Semedê ke rayîr verê nê zêdebîyayîşî bêro girewtiş hîn xebatî yenê domnayene.”

 

‘Hûmara zîndanan kapasîte ser o yo’

 

Esra Saçaklilar va ke mîyanê 2024-2025ine de destbendkerdişê keyfî zaf zêde bîyê û va: “Sîyasetê bêcezakerdişî ke bi destbendkerdişê keyfî ra awan bîyê, vera ke bikewê binê kontrolê huqûqî vurîyayo problemêko sîstemî. Tepişteyê nêweşî nînê tehlîyekerdene. Tepişteyî nêeşkenê xo biresnê heqê weşîye. Hema zî hûmara zîndanî serê kapasîteyî ra ya. Semedê nê şert û mercê zîndanî her ke şinê xirab benê.”

 

‘Merdişê gumanbar ê cinîyan zêde bî’

 

Esra Saçaklilar bale ante ser binpaykerdişê heqan ê ke yenê ciwîyayîş û va yew nînan ra zî hemverê rojnamegeran o û sînorkerdişê azadîya fikr û fehmî yo û va: “Rojnamegerî semedê parekerdişê xo yenê destbendkerdiş û tepiştiş. Xêrcê nê wareyê azadîya fikr û fehmî yeno tengkerdene. Na rewşa zêde bena. Ancî qetilkerdiş, qetilkerdişê cinîyan, merdişê gumanbar ê cinîyan zaf zêde bî. Şîdetê camêrdî zêde bîyo. Feshkerdişê Peymana Stenbolî, nêcaardişê qanûnê 6284 zî nê kerdişî zêde keno. Heme bernameyê ma yê Hewteyê Heqê Merdiman aştî ya. Ma vanê heta aştî çin bo çareserî, nê problemî zî nêeşkenê bêrê çareserkerdiş. Qelsîya xoserbîyayîşê dadgehan zî astengîyan ma rê vejeno.”

 

‘Amed de rêxistinbîyayîşêko ciddî est o’

 

Esra Saçaklilar qiseykerdişê xo wina peynî ard: “Demê peyênan de bi taybetî warê rêxistinbîyayîşê cinîyan de rêxistinê komelî û cinîyan bi israr û îradeyêko gird domnenê. Amedî rêxistinbîyayîşê torê tundîye yê ciddî est o. Semedê hişmendîyê komelî û têkoşînê mîyanê komelî û sazgehê sîvîlî de têkilîyêk awan bîye. Na têkilî têkilîyêka xurt a.”