Pelşîn Çetînkaya-Rabîa Onver

 

AMED - Cinîyan derheqê cezayanê ke rojanê verînan de Hemsereka Pêroyî ya ESP’î Denîz Aktaş û endama meclîsê pêroyî ya SKMî Ebru Yîgît ser o ameyî birnayîş qisey kerdî û dîyar kerdî ke Denîz Aktaş û Ebru Yîgît semedê ke hemverê zîhnîyetê mêrdan de têkoşîn dayî û vengê xo berz kerdî ameyî tepiştiş û va no komployêk ameyo plankerdiş o.

 

Aşma êlule de Hemsereka Pêroyî ya ESP’î Denîz Aktaş û endama meclîsê pêroyî ya SKMî Ebru Yîgît bi hepsê keyeyî ameybî tehlîyekerdiş û 16ê teşrîna verêne de roniştişê Dadgeha Cezaya Giranî ya 14ine ya Stenbolî de 17 serrî û yew aşme Denîz Aktaş û Ebru Yîgîtî rê ceza da û dima ra ameyî tepiştiş. Cinîyan derheqê mesela de fikrê xo ardî ziwan û vatî, kesê ke ameyî tepiştiş semedê ke hemverê zordarîyanê cinîyan ser têkoşîn dayî û vengê xo berz kerdî hedef ameyî girewtîş. Eynî wextî de cinîyan va ke na polîtîka semedê ke cinî bêveng bibê yena domnayîş.

 

Endama SKM’yî Fethiye Ok û endama Cinîyanê Ciwananê Azadan Dîlan Ergul derheqê cezaya ke ameya dayîş de qisey kerdî.

 

‘Hêrişê hemverê têkoşînê cinîyan dewam kerdî’

 

Fethiye Ok va ke roja ke ameyî awankerdiş hemverê partîya înan û kesanê ke têkoşînê cinîyan danê hêrişê sîstematîkî ameyî domnayîş û wina va: “Partîya Sosyalîste ya Bindestan eynî wextî de xo sey partîya cinîyan zî pênase kerd. Meclîsê cinîyan ê sosyalîstan nîmeyê birêxistinkerdişê partîya ma awan keno. Roja ke ma ameyî awankerdiş hêrişî bi metodê sîstematîkî dewam kerdî. Hemserekê ma ameyî destbendkerdiş, tepiştiş. Verê hemsereka ma Ozden Gumuştaş bî. Aye zî bi desan rey ameye destbendkerdiş û tepiştiş. Nê hêrişî hemverê partîya ma, cinîyan û cinîyanê sosyalîstan ê. La bi esasî hemverê cinîyan de hêrişêk sîstematîk mesela qiseykerdişî ya. Tepiştişê di hevalanê ma, tepiştişê Denîze û Ebruye tepiştişêk komplowarî yo. Nê hevalê ma verê zî ameybî destbendkerdiş û tepiştiş. Bi hepsê keye ameybî tehlîyekerdiş. Nika bi metodêk bêhuqûqî 16 serrî ceza ameye birnayîş.”

 

‘Na ceza bi armancê heyfgirewtişî û bêvengkerdişî ame dayîş’

 

Fethîye Ok va ke Denîz Aktaş û Ebru Yîgît semedê ke hemverê sîstemî têkoşîn dayî ameyî cezakerdiş û wina va: “Denîze û Ebruye têkoşîn de vindertişê xurtî mojna. Têkoşîn de çalak bîyî. Bi taybetî hemverê sîstemê serdestî mesela şorişê cinîyan û hişyarîya cinîyan de xebatê xo bêmabêne domnayî. Nê semedî ra na cezaya ke ameya dayîş derheqê bêvengkerdiş û heyfgirewtişî ya. Ma nê qebul nêkenê û ma do hemverê nê bêhuqûqî têkoşîn bidomnê. Hetêk de aştî, hetêk de çareserî. Yew keso ke vat ma na mesela çareser kenê ame tîya. Yew nînan ra Numan Kurtulmuş o. Tewrê akerdişê serra perwerdeyî bi. Bi kurdkî qisey kerd. La meclîs de nêverdayî Dayîkê Aştîye bi kurdkî qisey bikerê. Bi eynî metod hêrişê rayîrşîyayîşê ciwanan kerdî. Cinîyan derb kerdî, destûr nêdayî rayîrşîyayîşî. Nê semedî ra ma vatişê înan ê aştîye praktîk de vînenê.”

 

Meselaya aştîye de bêsamîmîyetî

 

Fethiye Ok va ke şar bi serran bedelê pîlî dano û meselaya aştîye yena qiseykerdiş û wina va: “Ewro aştî û çareserî yena qiseykerdiş û sebebê nê bedelê ke cinîyan dayî yo. Cinîyan nê şerî de bedelê pîlî dayî. Kirdeyê nê prosesî bîyî. Eynî wextî de polîtîkayanê ‘serra keyeyî’ hêrişêk hemverê destkewtişê cinîyan o. Wazenê bêveng bikerê û hepsê keyeyî bikerê. Mesela têkoşînê aştîye de astengkerdişê Dayîkê Aştîye, astengkerdişê xoîfadekerdişê cinîyan, zanîngehan de kerdoxnêdîyaranê cinîyan, nimûneyê peyênî yê Rojîne bî. Nê heme polîtîkayanê dewlete yê hemverê cinîyan ê. Nê eşkera kenê. Êdî nimite zî nêkenê. La no cinîyan nêçewisneno. Serewedaritişê semedê Rojîne pêl bi pêl gird beno. Na mesele zerrîya cinîyan dejnena. Nê semedî ra prosesê bêro de do cinî hîna zêde xo birêxistin bikerê.”

 

Fethiye Ok bale ant ser piştdayîşî û wina va: “Çareserîye de têkoşînê yewbîyayî yê cinîyan muhîm o. Ameyîşê şarî, yê cinîyan muhîm o. Cinî bi têkoşînê xo hewl danê nê hêrişî veng vejê. Vengdayîşê ma no yo ke ma semedê aştîye têkoşîn bikerê.”

 

‘Her ke zordarîyê dewlete zêde kenê têkoşînê ma zî gird beno’

 

Endama Cinîyanê Ciwananê Azadan Dîlan Ergul zî va ke şîdetê îqtîdarê hemverê cinîyan her tim zêde beno û bi taybetî cinî hedef yenê girewtîş. Dîlan Ergul wina va: “Îqtîdar zano ke kirdeyê têkoşînî cinî yê û nê semedî zordarî kenê. Bi polîtîkayanê bêcezakerdişî şikdarî yenê xelatkerdiş. Çike dewlete wazena cinî tewrê têkoşînî nêbê. Nê semedî ra hemserekê ma tepiştî. Welat de polîtîkaya bêcezakerdişî est a. Polîtîkayê şerê taybetî yenê domnayîş. Dewlete her ke zordarî kena, têkoşînê ma zî gird beno.”

 

‘Ma semedê cinîyan û komelî têkoşîn kenê’

 

Dîlan Ergul bale ant têkoşînê ke hemverê polîtîkayê bêcezakerdişî ser o û zordarîyanê dewlete danê û va: “Ma cinî hemverê nê têkoşînêk birêxistinkerde domnenê. Hevalanê ma rê nêzdîyê 17 serran ceza ameye birnayîş. Ma semedê cinîyan û komelî têkoşîn kenê. Şikdarê tecawizkerî, kiştoxî yenê xelatkerdiş la cinîyê ke hemverê nê têkoşîn kenê yenê cezakerdiş. Dewlete bi eşkerayî mesaj dana. Vana bêveng bimanê. Ma hemverê nê têkoşînê xo domnenê.”