Buşra Turan

 

WAN – Wendekara Zanîngeha Yuzuncu Yilî Berfîn Tekîn, bale ant qetilkerdişê cinîyan ser û şîdetê ke her ke şino zêde beno û wina va: “Gumanbar ameyî pawitiş, cezayê giran nînê dayene û cînayetê cinîyan nêqedênê. Dewlete edaletê lazimî pê nêana, ma cinî edaletê xo kuçeyan pê anê. Heta ma bibê ma do aştîye zî awan bikerê.”  

 

Netîceya polîtîkayanê cinsperest ê îqtîdarî û pratîkê bêcezayîye yê hukmî de cinî bi hawayêkê sîstematîk hedef yenê girewtiş. Tirkîya û Kurdistanî şîdetê mêrdeyan, heqê cuye yê cinîyan dest ra gêno. Polîtîkayanê bêcezayîye cesaret dano gumanbaran û warê cuye yê cinîyan her ke şino teng beno. Goreyê dayeyê ajansê ma, aşma êlule de 19 cinî û tutî netîceya şîdetê mêrdeyan de dinyaya xo bedelnayî; 21 cinî û tutêk zî bi guman dinyaya xo bedelnaye.

 

Têkoşînê cinîyan her cayî de eynî vatişî reyna keno: Edalet! Ver bi 25ê Teşrîna Peyêne Roja Têkoşînê Hemverê Şîdetê Cinîyan ê Mîyanneteweyî şino. Wendekara Zanîngeha Yuzuncu Yilî (YYU) ya sinifa çarine ya Fakulteya Dermanrotişî Berfîn Tekîn şîdetê cinîyan ser û têkoşînê hemverê nê de ercnayîş kerde.

 

‘Vatêne întîxar o la DNAyê ser o mêrde vejîyeno’

 

Berfîn Tekîn bala xo ant qetilkerdişê cinîyan ser û şîdeto ke her ke şino zêde beno û dîyar kerd ke polîtîkayanê bêcezayîye şîdet zêde kenê. Berfîn Tekîn wina dewam kerde: “Welatê ma de nê serranê peyênan de xeylêk cinî ameyî qetilkerdiş û serê hedîseyan ameyî padayîş. Mîsal hevala ma vînî bî, kesî çîyêk nevêt. Pêynî de vatî ‘întîxar o’. Dimayê aşman raporê DNAyî vejîya, bedena aye ser o di DNAyê kesanê cîya ameyî vînayîş. Serê cînayetan yeno padayîş. Gumanbarî yenê pawitiş yan zî qet ceza nînê dayene. Cezayê bibandor nînê dayene. No zî her roje zêde beno. Ma cinî hemverê nê yê. Ma hevalanê xo dir her roje kampus de çalakîyan kenê. Ma do biresê heqîqet.”

 

‘Kravatêk bena sebebê vistişê ceza’

 

Berfîn Tekîn cezayê ke gumanbaran rê ameyî birnayene ser o vinderte û na babete de zî wina ard ziwan: “Gumanbarî bi vistişê ceza yenê veradayîş. No zî rayîr ver bi hedîseyanê şîdetî yê newiyan akeno. Yew kravat, cil û belgê rindî benê sebebê vistişê ceza. Nika gumanbarî serrêke yan di serrî manenê û vejîyenê, dima ra sûcê neweyan kenê. Eger cezayê giran biameyîne dayîş, do no nêameyîne ciwîyayîş. Welatê ma de qirkerdişê cinîyan sewîyeya cidî de yo. Dewlete na babete de qîm bikerdêne do dewa bi serran dewam nêkerdêne. Ma zî hema cigêrayîşê edaletî de yê. Ma cinî piştdayîş bidê yewbînan, ma piştdayîşî de bê ma do ser bikewê. Dewaya ma bi hêzê cinî û komelî dewam kena. Piştdayîşê cinîyan bibo do vernîya cînayetê cinîyan bêro girewtiş.”

 

‘Heta cinî bibê ma do aştîye awan bikerê’

 

Berfîn Tekîn peynîya qiseykerdişê xo de bîyayîşê cinîyan ê wareyê selahîyetî de zî erjna û wina va: “Pêwa serra keyeyî ame îlankerdiş zî hema cinî hepsê keyeyî yenê kerdiş. Cinî hema mîyanê çar dêsan de yenê tengezarkerdiş. Ma rijnayîşê dêsan, bi berzkerdişê vengî est ê. Dewlet gamanê laziman nêerzena ma do kuçeyan de edaletê xo pê bîyarê. Ma cinî heta bibê do aştîye zî awan bikerê.”