Wendekarê Zanîngeha Haranî: Ma xo asayîş de nêvînenê!

  • 10:58 28 Teşrîna verêne 2025
  • NAROJANE
Evîn Çîftçî-Gulîstan Gulmuş
 
RIHA - Wendekaranê ke va, wextê mergê bigumanî yê Rojîn Kabaîşe ra xo asanî de nêvînênê, dîyar kerdî ke cinî bê cezayanê laziman semedê sûcdaran nêeşkenê xo asanî de bivînê.
 
Serrêke mergê bigumanî yê wendekara Zanîngeha Wan Yuzuncu Yilî Rojîn Kabaîşe ser o derbaz bî, la sebebê mergê aye hîna nêame dîyarkerdiş. La emrê nimitişî yê dosyaye ser o hema domyeno. Wextê mergê bigumanî yê Rojîn Kabaîşe ra, zaf wendekarê cinîyan çalakîyan viraştî û bale antî serê nêasanîbîyayîşê zanîngehan û wargehan. Zaf wendekarî sebebê endîşeyanê asayîşî koçê zanîngeha bajêrê xo kerdî.
 
Hîn cinîyê ke hîsê xo yê derheqê nêasanîbîyayîşî de ardî ziwan, eynî wextî de wendekarê Zanîngeha Harranî ya Rihayî yê. Ma derheqê na mesela de mîkrofonê xo dergê wendekaran kerd.
 
‘Ma binê tehdîdî de yê’
 
Beyza Nur Aslan dîyar kerd ke dimayê hedîseya Rojîn Kabaîşe ê zanîngehan de xo asanî de nêvînê û va, “Mi newe zanîngehe dest pêkerd û ez xemgîn bîya. Mi xo pers kerd, ‘Ez o senî bajar ra vejîya?’ Rojîne zî semedê wendişî bajêr ra vejîya û ez nêfikirena ke nika welat de asayîş est o. Kênayê qijkî, pitik û cinî yenê kiştiş. Ma Tirkîya de binê tehdîdî de yê. Wexto ke nê hedîseyî qewimênê, ma her tim kuçeyan de ciwîyenê û tersenê ke kesêk pey ma de bêro. Wexto ke nê hedîseyî qewimîyayî, mi semedê kewtişê îmtihanê zanîngehe amadekarî kerdêne û ez hetê psîkolojîkî ra aciz bîya. Nê çîyî Tirkîya de normalîze benê û semedê nê ma tersenê. Ez Rihayî de ciwîyena û bi rastî mi waştêne teberê bajêrî de biwanî. Dimayê nê hedîseyan, hîsêk tersî mi dir virazîya û sereyê mi de persê ‘Eke ma şêrê ma do se bikerê?‘ virazîyayî.”
 
‘Astengkerdiş çin o; teşwîq est o’
 
Beyza Nur Aslan, dîyar kerd ke qirkerdişê komelî bi cezayanê astengkeran eşkenê bêrê vindartiş û va, “Kesê ke ma nêzanenê, kesê ke ma qet nêdîyê, dest bi kiştişê ma kerd. Ganî cezayê giranî bêrê caardiş, la ê wina nîyê. Tena cinî nê; lajê zî qurbanî yê. Welat de cezayê giranî çin ê, astengkerdiş çin o; eksê ci, bi cezayanê sembolîkan teşwîq est o. Sûcdar bêters têgêrenê.”
 
‘Çira hewl danê hedîse ser o bigîrê?’
 
Fatma Aşiroglu, dîyar kerd ke aye xo asan de hîs nêkena û va: “Ez bajêrêkê bînî ra semedê wendişî ameya nê cayî û ma nêzanenê çi do sereyê ma bêro. Rojîne semedê wendişê zanîngehe şî bajêrêkê bînî, la çi bi ame sereyê aye eşkera yo. Çira hewl danê hedîse ser o padê? Na mesele ya ke ganî her tim rojeve de bo. Bi desan cinî yenê kiştiş û ma înan ra xeberdar nîyê û yê ke ma xeberdar ê înan niminenê. Na mesele ya ke ganî bêro cigêrayîş û çareserkerdiş.”
 
‘Ganî sebebê kiştişê Rojîne bêro eşkerakerdiş’
 
Fatma Aşiroglu, bale ante lazimbîyayîşê eşkerekerdişê sebebê kiştişê Rojîn Kabaîşe ser û va: “Beno ke berjewendîyê înan yê xusûsî est ê; hewl danê sûcdaran bipawê. Ma meraq kenê ke ê kesê ke Rojîne rê wina kerdê, înan dir têkilî est a, çike çira dewlete kesêk bipawo wexto ke kiştiş est o? Nê gumanî têkilîyêk ser o virazeno. Hewl danê dewa bigîrê, la nêeşkenê. Bifikrê, pîyê şima şima beno cayê ke şima biwanê, xeyalê şima est ê, la şima tenya rojêk yan di rojî eşkenê waştişanê xo xeyal bikerê. Na mesela ganî bêro zelalkerdiş.”
 
“Ez xo asayîş de hîs nêkena!”
 
Şûle Altankan, dîyar kerd ke kiştişê cinîyan sebebê polîtîkaya bêcezakerdişî yê sûcdaran zêde beno, hîsê xo yê bêasanbîyayîşî pare kerd û va: “Ez vana ke her kes asanî sebebê nêbîyayîşê cezayê bêqîmî yeno kiştiş. Na tena semedê cinîyan nê, la eynî wextî de semedê sûcanê ke hemverê tutan û heywananê zî derbasdar o. Çike sîstemêk hukmî yê qîmker çin o, kiştiş û dizdî asanî eşkenê bêrê kerdiş. Ez bawer kena ke sîstemê hukmî û kesê ke îqtîdar de yê ganî bivuryê. Semedê sûcdaran cezayê astengkerî û cezayê heta hetayî eşkenê bêrê dayîş. Ez xo asanî de nêvînena çike her kes asanî keweno zanîngehe û vejîyeno.”
 
‘Sûcdar nînê cezakirdiş’
 
Naz Oba zî va ke destpêkî ra mergê biguman yê Rojîn Kabaîşe ameyo waştiş ke bêro nimitiş û waşt ke sûcdarî bêrê cezakerdiş. Naz Oba dewam de wina va: “Ma eşkenê vajê ke kiştişê cinîyan zaf cayanê dinya de zêde beno. Rojîne wendekarêka sey ma bî. Mergê aye tesîrêk kûr ma hemine ser o viraşt. Asayîş çin o. Heta kampusê ke ma nika de yê zî, dîyar nîyo ke kam yeno û şino. Semedê nê ez xo asanî de nêvînena. Ganî hemverê nê de tu kes bêveng nêmano. Kiştişê Rojîne de destpêk ra wazenê dewa bêro girewtiş û rapor erey ameyî verdiş. DNAyê di mêrdan bedenê Rojîne ser o ame dîyayîş. O çîyêk bî ke verê zî vatbî. Ganî destpêk ra bêameyîne vatiş, çira dima ra ame vatiş? Pîyê aye hewl da ke vengê xo her cayî de bido eşnawitiş. Sey ke vanê, ‘Agir bikewo ça uca veşeno,’ la beno kesî tercîh bikerê ke bêveng bimanê çike kesêk nêzdîyê înan çin o. Kiştişê cinîyan hende zêde bîyo ke komel de normal bîyo. Sûcdar nînê cezakerdiş. Kerdoxê kiştişê Rojîne ça yê? Kam ê? Beno ke semedo ke kerdoxî biremê nê demî derg kerdî. Sereyê mi de zaf pirsê bêbersivî est ê.”