Encamnameya komxebata 'Tundî û lêgerîna çareseriyan' hat eşkerekirin  

2025-12-01 16:06:13


	 

	AMED - Encamnameya komxebata “Çareserî û astengiyên binyatî ku di têkoşîna bi tundiya arasteyî jinan de tên dîtin” hat eşkerekirin.

	 

	“Çareserî û astengiyên binyatî ku di têkoşîna bi tundiya arasteyî jinan de tên dîtin” a ku di navbera 29-30'ê Mijdarê de ji hêla Tevgera Jinên Azad (TJA), Meclîsa Jinan a Partiya DEM Partiyê, Lijneya Jinan a Rêveberiyên Herêmî ya DEM Partiyê, GABB û komeleyên jinan ve bi mazûvaniya Şaredariya Bajarê Mezin a Amed ve komxebatek hat lidarxistin. Encamnameya komxebatê hat aşkerekirin. 

	 

	Di encamnameyê de biryarên ku hatin girtin wiha hatin rêzkirin; 

	 

	"* Hevrêziyeke bi bandor dê bi rêxistinên civaka sivîl, rêxistinên jinan û aktorên din ên herêmî re were misogerkirin. Ev hevrêzî dê bihêle ku jin piştgiriyeke giştî bistînin û dê polîtîkayên ji bo pêşxistina çareseriyên mayînde û bibandor ji bo têkoşîna li dijî tundiyê agahdar bike. Têkoşîna li dijî hemû encamên polîtîkayên şerê taybet, wekî madeyên hişber, fihûş, xizanî, koçberiya bi darê zorê û hwd., dê rojeva pêşîn a vê hevrêziyê be.

	 

	* Ji bo hişyarkirina raya giştî li ser şîdeta li dijî jinan, kampanya û bernameyên perwerdeyê dê werin organîzekirin ku hemû beşên civakê di nav xwe de digire. Wekî din, ji bo karmendên rêveberiya herêmî dê hewldanên hişyarkirinê li ser têkoşîna li dijî şîdeta li dijî jinan werin kirin.

	 

	* Gihîştina xizmetên ji bo têkoşîna li dijî şîdeta li dijî jinan dê were zêdekirin, bi taybetî li deverên gundewarî. Şaredarî dê binesaziya pêwîst ava bikin da ku jinên ku rastî şîdetê tên bikaribin bi hêsanî bigihîjin stargeh, piştgiriya psîkolojîk û yasayî ya ku ew hewce ne. Rêveberiya herêmî dê planên xwe yên stratejîk bi budçeyek hesas a li gorî zayendê nûve bikin bi zêdekirina çavkaniyên darayî û mirovî yên ku ji bo têkoşîna li dijî şîdeta li dijî jinan hewce ne.

	 

	* Lêkolînên berfireh li ser aboriya komunal dê bi perspektîfek werin kirin ku aboriya jinan li dijî polîtîkayên ku jinan xizan dikin.

	 

	* Ji bo jinên ku rastî tundiyê tên bikaribin lêgerîna xwe ya edaletê bi hêsanî pêk bînin, hevkariya bi saziyên hiqûqî re dê were xurt kirin da ku pêvajoyên hiqûqî bileztir bibin û kiryar bên cezakirin. 

	 

	* Lêkolînên piralî dê werin kirin da ku hişmendiya xweparastinê di hemî warên jiyanê de were pêşxistin û peymana civakî ya jinan were avakirin û zindî kirin.

	 

	* Polîtîkayên ji bo peydakirina derfetên perwerdehî, kar û karsaziyê ji bo bihêzkirina aborî ya jinan dê werin pêşxistin û bernameyên teşwîqê yên cûrbecûr dê werin pêşxistin. Polîtîkayên civakî yên wekî navendên lênêrîna rojane, zarokistan û navendên lênêrîna extiyaran ku barê lênêrînê ji berpirsiyariya tenê ya jinan vediguhezînin, dê werin berfireh kirin.

	 

	* Navendên jiyanê yên ku jin dikarin xwe îfade bikin, hevgirtinê bikin û di têkoşîna li dijî tundiyê de hêzê bistînin dê werin zêdekirin û stargeh dê veguherînin qadên jiyana azad.

	 

	* Bernameyên perwerdehiyê yên tevahî dê bi perspektîfek jineolojiyê werin meşandin da ku zihniyeta serdest a mêr ku çavkaniya pirsgirêkên civakî ye, derbas bikin. Wekî din, malbata demokratîk dê di çarçoveya têkoşîna li dijî tundiya navmalî de di navenda veguherîna civakî de were danîn.

	 

	*Ji ber dewlemendiya çandî û pirrengiya herêma me, hemû xebat dê bi zimanê dayikê werin meşandin.

	 

	* Polîtîka dê ji bo çareserkirina pirsgirêkên ku jinên penaber û koçber pê re rû bi rû dimînin werin pêşxistin û gihîştina wan a xizmetan misoger bikin.

	 

	* Têkoşîna li dijî şîdeta li dijî jinan mijarek e ku ne tenê veguherîna qanûnî, lê di heman demê de veguherîna çandî û civakî jî hewce dike. Astengiyên avahîsaziyê yên hatine destnîşankirin rê li ber pêkanîna bi bandortir a têkoşîna li dijî şîdeta li dijî jinan digirin. Lêbelê, ev pirsgirêk dikarin werin derbaskirin. Guhertina civakî ya ku tevgera me ya jinan bi têkoşîna xwe ya bi biryar heta niha afirandiye, di heman demê de garantiyek ji bo zindîkirina prensîba hêviyê ye.

	 

	* Bi perspektîfa me ya rêxistinî ya bihêz, afirandina bernameyên perwerdehiyê yên berfireh, hişyarkirina raya giştî û mekanîzmayên piralî yên wekî lezandina pêvajoyên qanûnî dê rê li ber guhertinên mayînde û watedar di têkoşîna li dijî şîdeta li ser jinan de veke."